ناهید ابراهیمی اوزنه، مدیر دبیرستان شهید همت چهارباغ و مدیر نمونه درباره اساس ساز و کار هدایت تحصیلی گفت: «هدایت تحصیلی براساس سوابق تحصیلی، آزمون‌های مشاوره‌ای و نظرسنجی انجام می‌شود. نمرات پایانی نوبت دوم پایه‌های هفتم، هشتم و نهم در این فرآیند تاثیرگذارند؛ به‌طوری‌که نمرات پایه نهم با ضریب ۳ و پایه‌های هفتم و هشتم با ضریب ۱ محاسبه می‌شوند.»
وی درباره نحوه تشخیص علاقه‌مندی‌ها و توانایی‌ها در انتخاب رشته گفت: «بر اساس نتایج آزمون‌های مشاوره‌ای، می‌توان تیپ شخصیت شغلی را شناخت که تا حدودی علایق و استعدادهای فرد را نشان می‌دهد. هرچه شناخت از خود بیشتر باشد، انتخاب رشته دقیق‌تر خواهد بود.»
ابراهیمی درباره نقش خانواده‌ها در فرآیند هدایت تحصیلی گفت: «خانواده آینه فرزندان است. والدین با ایجاد فضایی مناسب برای گفت‌وگو درباره علایق فرزند و شناخت بیشتر او می‌توانند نقشی موثر در مسیر انتخاب رشته داشته باشند.»
وی در پاسخ به این سوال که آیا تست‌های روان‌شناسی مانند آزمون هالند می‌توانند در انتخاب رشته موثر باشند، افزود: «آزمون‌های مشاوره‌ای اگر با دقت و صداقت پاسخ داده شوند، می‌توانند تیپ شخصیت شغلی و علایق و استعدادهای فرد را مشخص کنند.»
مدیر دبیرستان شهید همت چهارباغ درباره تعارض بین علاقه شخصی و بازار کار نیز گفت: «اولویت با علاقه است، اما بازار کار نیز اهمیت دارد. علاقه و استعداد باعث موفقیت، پیشرفت و رضایت شغلی می‌شود.»
وی مشاوران تحصیلی را چراغ راهی برای شناخت بهتر دانست و گفت: «مشاوران به ما کمک می‌کنند تا خود را بهتر بشناسیم. می‌توانیم از آن‌ها درباره رشته‌های تحصیلی، مشاغل مختلف و آینده شغلی آن‌ها پرس‌وجو کنیم.»
ابراهیمی در پاسخ به این پرسش که اگر دانش‌آموزی در درسی ضعیف باشد، آیا باید از رشته مرتبط با آن صرف‌نظر کند، گفت: «باید ابتدا بررسی کرد که علت ضعف چیست. اگر به دلیل بی‌علاقگی یا ناتوانی باشد، احتمال موفقیت پایین است. در نهایت بهتر است دانش‌آموز با اطلاع از نتایج انتخاب، تصمیم‌گیر نهایی باشد. اما برای حل این مشکل امکان تغییر رشته در میان‌پایه نیز وجود دارد.»
این مدیر مدرسه در پاسخ به این که معیار اصلی برای انتخاب بین رشته‌های نظری و فنی‌حرفه‌ای چیست، گفت: «استعداد و علاقه از اهمیت بالایی برخوردار است. پس از آن، نمرات دروس تخصصی اهمیت دارد؛ مثلا در رشته‌های تجربی و ریاضی، نمرات علوم و ریاضی نقش تعیین‌کننده‌ای دارند.»
ابراهیمی درباره جلوگیری از تاثیر فشارهای اجتماعی و خانوادگی در انتخاب رشته افزود: «از طریق جلسات آموزشی با خانواده‌ها و آگاه‌سازی آن‌ها از اهمیت انتخاب رشته و شغل مناسب، می‌توان این فشارها را کاهش داد. همچنین رسانه‌ها و فضاهای آموزشی در این فرهنگ‌سازی نقش مهمی دارند.»
به نقل از پانا
